ND: Hemelhoog vernieuwt liedcultuur in protestantse gemeenten

Liedbundel Hemelhoog: doel is de liedcultuur in protestantse gemeenten te vernieuwen.

Uitgever Nico de Waal duwt dinsdagmorgen een steekkarretje met dozen het kantoor van Hans Maat binnen. ‘Daar zijn ze’, zegt hij, terwijl hij de eerste gedrukte exemplaren van liedbundel Hemelhoog uit de dozen pakt. Maat en Bart Visser wegen de boeken in de hand, bladeren ze door. Het project waaraan ze twee jaar hebben gewerkt, is nu tastbaar.

Maat is directeur van het Evangelisch Werkverband binnen de Protestantse Kerk in Nederland. Hemelhoog komt mede voort uit teleurstelling over het nieuwe Liedboek in 2013. In het Nederlands Dagblad gaf Maat aan dat gereformeerden en evangelicalen zich niet in het Liedboek zouden herkennen en kondigde hij een nieuwe liedbundel aan. Met musicus en bijna afgestudeerd theoloog Bart Visser trok hij die kar. Het resultaat wordt op Hemelvaartsdag tijdens het Vernieuwingsfestival van het Evangelisch Werkverband in Veenendaal gepresenteerd: Hemelhoog, protestants evangelische liedbundel.

Wat is een ‘protestants-evangelische liedbundel’?

Maat: ‘De liederen belijden Jezus als Heer en verlosser of zijn daarmee in elk geval niet in tegenspraak. Het werk van de Heilige Geest komt sterk naar voren. We willen een liedrepertoire aanbieden waarmee je direct tot God kunt zingen, waarmee je biddend kunt zingen.’

‘We hebben uit de evangelisch-protestantse liederen geput’, vult Bart Visser aan. ‘Echte Christusbelijdende liederen die ontbraken in het nieuwe Liedboek, zoals Jezus is ons licht en leven, hebben wij opgenomen. Nadrukkelijk ook lofprijzingsliederen en nummers van Sela, Psalmen voor Nu en Schrijvers voor gerechtigheid die nu populair zijn in evangelisch-gereformeerde kring. Tegelijk zijn we gastvrij geweest voor andere liedculturen, zoals Taizé, Iona.’

Wat is er nieuw aan Hemelhoog naast de vele bundels die er al zijn?

Maat: ‘Wij bieden een repertoire aan dat in orthodox-christelijk Nederland nu al wordt gezongen, maar slechts deels in de eredienst klinkt. Hemelhoog is een poging nieuwe liederen definitief in kerkdiensten te laten doorbreken. We willen de liedcultuur in protestantse gemeenten vernieuwen. Daaraan is behoefte, blijkt ook uit een enquête onder leden van de Protestantse Kerk.’

Is er behoefte aan zo’n samenstelling?

Maat: ‘De kerk confessionaliseert en evangelicaliseert. Binnen die beweging brengen wij deze bundel. We mikken in eerste instantie op gemeenten binnen de Protestantse Kerk die zich betrokken voelen bij het Evangelisch Werkverband, de Confessionele Vereniging en het Confessioneel Gereformeerd Beraad. De laatste twee organisaties zijn aangehaakt bij de samenstelling van de bundel. Het gaat dus om gemeenten die de Evangelische Liedbundel uit 1999 gebruiken, waarvan dit een soort opvolger is, maar ook om gemeenten die Hemelhoog gebruiken als aanvulling op het nieuwe Liedboek.’

Visser: ‘Ook bijvoorbeeld binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken, Nederlands Gereformeerde Kerken en Gereformeerde Kerken vrijgemaakt zal hieruit worden gezongen. En ik zie belangstelling bij baptistengemeenten en andere evangelische gemeenten.’

Op welke manier is de keuze voor de 739 liederen gemaakt?

Visser: ‘De Evangelische Liedbundel is het uitgangspunt geweest. Wat behouden we en wat niet? We wilden ongeveer 30 procent “frisse” liederen, vrij nieuwe exemplaren dus. Verder 40 procent bekende en 30 procent echte klassiekers, bijvoorbeeld Samen in de naam van Jezus en U zij de glorie. Er zijn enkele vertalingen gemaakt, zoals Nu wordt het licht door Sergej Visser.’

Maat: ‘Voor het schrijven van nieuwe liederen was geen tijd. Bovendien voelden wij ons daartoe niet geroepen, omdat continu nieuwe liederen ontstaan.’

Veel gemeenten projecteren liederen en gebruiken geen bundels meer. Is er al een beamerpakket beschikbaar?

Visser: ‘Er wordt dit jaar een digitaal platform ontwikkeld om de liederen met noten te kunnen beamen. Via de website hemelhoog.nl is de bundel digitaal te doorzoeken. Verder willen we op die plek een platform maken waar gebruikers elkaar liederen kunnen tippen die passen bij speciale gelegenheden, zoals een avondmaalsdienst. Ook zullen we op de site regelmatig aanvullingen beschikbaar stellen.’